Τμήμα Θεολογίας

Επιστημονικές Μελέτες

Μονογραφίες

• The Monastic life according to Saint Nilus the Ascetic(Ανάτυπον εκ του περιοδικού Γρηγόριος ο Παλαμάς. Ιωβηλαίον εικοσαετούς αρχιερατείας του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Παντελεήμονος του Β΄), Θεσσαλονίκη 1994.
• Η θεολογία των ιερών εικόνων κατά τον όσιο Θεόδωρο τον Στουδίτη, Εκδ. Επέκταση, Κατερίνη 1998.
• «Κριτικές παρατηρήσεις στις εικονολογικές θέσεις του Υπατίου Εφέσου», ΘΕΟΛΟΓΙΑ 68(1997)333-371, 582-598, 836-869 (Ανάτυπο, σσ. 100).
• Η διαλεκτική του φιλοκαλικού ήθους. Παθογόνος και νηπτική αυτοσυνειδησία, δυο πόλοι μετανοίας κατά τον αββά Δωρόθεο, Εκδ. Αρμός, Αθήνα 2002.
• Νεκταρίου Κεφαλά, Μητροπολίτου Πενταπόλεως, Άπαντα, Τόμος Δ΄, Χριστιανική Ηθική, Ιερά Μητρόπολις Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης, Ιερά Μητρόπολις Αγίας Τριάδος (Αγίου Νεκταρίου) Αιγίνης, Αθήναι 2010.

Άρθρα

• «Θέσεις του οσίου Νείλου περί των ιερών εικόνων», ΘΕΟΛΟΓΙΑ 61(1990)311-325.
• «Η εορτή της Αναλήψεως ως αφορμή νηπτικής προκλήσεως», ΚΟΙΝΩΝΙΑ 41(1998)189-197.
• «Νηπτική θεώρηση των ανθρωπολογικών δεδομένων του ενυπνίου της νύμφης(Άσμα 5, 2-7)», ΕΕΘΣΠΑ 33(1998)673-695.
• «Παιδεία Κυρίου. Ο οντολογικός χαρακτήρας και η διαλεκτική φύση του παιδαγωγικού έργου κατά τους Τρεις Ιεράρχες», ΕΕΘΣΠΑ 34(1999)413-467.
• «Ο "σκοτεινός αδελφός" μου κάτω από το φως της πατερικής σοφίας», ΔΙΑΒΑΣΗ τ. 21(1999)9-13.
• «Ο πατερικός θεολογικός λόγος κατά τη σχέση του με τον εκάστοτε σύγχρονο άνθρωπο», Τόλμη 1(2000)82-83, 2(2000)82-83.
• «Ο μυστικός και αποκαλυπτικός χαρακτήρας του συμβόλου κατά τη θεώρηση του χριστιανικού παιδαγωγικού ιδεώδους», Διεπιστημονική προσέγγιση των μαθηματικών και της διδασκαλίας τους(επιμ. Φ. Καλαβάσης- Μ. Μεϊμάρης), [θέματα διδακτικής των μαθηματικών V], Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Αθήν 2000, 141-153.
• «Η αυθεντικότητα των ανομοίων εικόνων του Χριστού ως έρεισμα ιεραποστολικής πρακτικής κατά τον ι. Φώτιο», Αγάπη και Μαρτυρία. Αναζητήσεις λόγου και ήθους στο έργο του Ηλία Βουλγαράκη(Εκδ επιτρ. Α. Βαλλιανάτος, Ε. Βουλγαράκη- Πισίνα, Α. Παπαθανασίου, π. Κ. Στρατηγόπουλος, Χ. Τούτουνα, Α. Φλώρου), Εκδ. Ακρίτα, Αθήνα 2001, 113-125.
• «Ανθρωπολογικές ακολουθίες της ημέρας της Πεντηκοστής», Τόλμη (2002)22-28
• «"Σύμμετρον" και "Εύκαιρον": Η ανθρωπολογική θεώρηση του χρόνου κατά το υπόμνημα του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης στον Εκκλησιαστή», Ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης. Το παιδαγωγικό, το ανθρωπολογικό και το θεολογικό του έργο, Πρακτικά ημερίδας, Ενιαίο Λύκειο Βουλιαγμένης, Σάββατο 11-Ιανουαρίου 2003, Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής, Αθήνα 2003, 79-100.
• «Το χάρισμα της Θεολογίας, ως έκφραση αλλά και κριτήριο αυθεντικής πνευματικής ζωής», Τόλμη 4.41(2004)31-40·Απόστολος Βαρνάβας 65(2004)235-247.
• «Ο θεμελιώδης χαρακτήρας του νηπτικού βιώματος κατά την προσκύνηση των ιερών εικόνων», Κωνσταντίνος Δωρ. Μουρατίδης, Πρόμαχος Ορθοδοξίας(Τιμητικό αφιέρωμα), Αθήνα 2004, 695- 711.
• «Ζητήματα μεθοδολογίας και πνευματικής ζωής κατά τον διάλογο μεταξύ Εκκλησίας και κόσμου περί των διαφυλικών σχέσεων», ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣ. Χαριστήριος τόμος προς τιμήν του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστοδούλου(Επιτρ. Εκδ. Σ. Πάνου, Γ. Γαλίτης, Ε. Θεοδώρου, Γ. Πατρώνος, Π. Δρακάτος, Ν. Ματσούκας, Χ. Κρικώνης, Μ. Μακράκης, Γ. Μαντζαρίδης, Ι. Μαρκαντώνης), Εκδ. Αρμός, Αθήνα 2004, 403-430.
• «Η Ουσία της Παραδόσεως κατά την Πατερική Θεολογία», Ανησυχίες 22(2004)13-17
• «Η αρετή της Δικαιοσύνης κατά τη Νηπτική Θεολογία», Ορθόδοξη σκέψη και δικαιοσύνη, Α΄ Συνέδριο Καλαβρύτων(επιμ. εκδ. Στ. Πάνου), Εκδ. Αρμός, Αθήνα 2005
• «Η έκφραση Νηπτικής Θεολογίας κατά τον ΙΣΤ΄ αι. στο έργο του Παχωμίου Ρουσάνου», ΠΑΧΩΜΙΟΣ ΡΟΥΣΑΝΟΣ - 450 χρόνια από την κοίμησή του (+1553), Πρακτικά Διεθνούς επιστημονικού συμποσίου, Ιερά Μητρόπολις Ζακύνθου και Στροφάδων, Αθήναι 2005, 611-655.
• «Ο βιωματικός χαρακτήρας του δόγματος κατά τον Άγιο Γρηγόριο Νύσσης» Ο Ιησούς Χριστός εις την θεολογίαν του Αγ. Γρηγορίου Νύσσης, Πρακτικά Θ΄ Διεθνούς Συνεδρίου περί του Αγ. Γρηγορίου Νύσσης (Αθήναι 7 - 12 Σεπτεμβρίου 2000), Αθήναι 2005 σσ. 669-724.
• «Η θεολογική ερμηνεία της ιστορίας κατά τους κολυβάδες Πατέρες» Άγιος Μακάριος (Νοταράς), Γενάρχης του Φιλοκαλισμού - Μητροπολίτης Κορίνθου, Πρακτικά Συνεδρίου, Αθήνα 2006, 503 - 549
• «Η επιστημονική ταυτότητα της Θεολογίας και η θέση της στον διεπιστημονικό διάλογο», Προοπτικές του διεπιστημονικού διαλόγου: Θεολογία, Ανθρωπιστικές επιστήμες, θετικές επιστήμες, Πρακτικά Γ΄ Συμποσίου Θεολογικών Σχολών Αθηνών - Θεσσαλονίκης, 9-10 Μαΐου 2006, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2006, σσ 99-132.
• «Τι έστιν έργον άρχοντος: Επισημάνσεις διαχρονικής αξίας από τον ι. Φώτιο περί των όρων και προϋποθέσεων του άρχειν, στην επιστολή του προς τον ηγεμόνα της Βουλγαρίας Μιχαήλ-Βόριδα» Εκκλησία 14 (2007) 119-128
• «Η παρέμβαση του ασυνειδήτου στην πνευματική ζωή κατά τον γέροντα Ιωσήφ τον ησυχαστή» Παριανά 28/104 (2007) 64-67
• «Η ασκητική του πόνου κατά τον γέροντα Ιωσήφ τον ησυχαστή», Γέροντας Ιωσήφ ο Ησυχαστής, Άγιον Όρος - Φιλοκαλική Εμπειρία, Πρακτικά Διορθοδόξων Επιστημονικών Συνεδρίων Αθηνών Λεμεσού (εποπτεία Γ. Ι. Μαντζαρίδη), Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος 2007, σσ. 755 - 802.
• «Si vis vitam, para mortem: Η αγωνία της υπάρξεως ενώπιον του θανάτου στη διαλεκτική μεταξύ θεολογικής και κοσμικής επιστημονικής σκέψεως», στο: Δ. Μαγριπής (επιμ.), Όψεις του πολιτιστικού φαινομένου. Επιστημολογικές προσεγγίσεις του θανάτου και της ζωής, [ΘΕΟΣ-ΑΝΘΡΩΠΟΣ-ΚΟΙΝΩΝΙΑ 2] Εκδ. Οίκος Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2008, σσ. 169-204.
• Ο Θρήνος της Ραχήλ και το ταξίδι των Μάγων, [Σειρά: ΥΠΕΡ ΜΕΛΙ ΚΑΙ ΚΗΡΙΟΝ - 1], Άργος 2008.
• «Ο Άθως», Λουκία Δρούλια – Γιούλα Κουτσοπανάγου (Επιμ.), Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου 1784-1974, Εφημερίδες, Περιοδικά, Δημοσιογράφοι, Εκδότες, τ. Α΄, Α-Δ, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / 103, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 2008, 139-140.
• «Επιστημονική Επετηρίς της Θεολογικής Σχολής του Αθήνησι Πανεπιστημίου», Λουκία Δρούλια – Γιούλα Κουτσοπανάγου (Επιμ.), Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου 1784-1974, Εφημερίδες, Περιοδικά, Δημοσιογράφοι, Εκδότες, τ. Β΄, Ε-Κ, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / 103, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα 2008, 220-222.
• «Ζωή», Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου 1784-1974, 341-343.
• «Ζωή του Παιδιού», Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου 1784-1974, 343-345.
• «Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση», Η Παγκοσμιοποίηση και η Οικουμενικότητα της Ορθοδοξίας, Θ΄ Πανελλήνιο Θεολογικό Συνέδριο (Αθήνα 7-9 Σεπτεμβρίου 2007), Αθήνα 2009, σσ. 291-314.
• «Heu me miserum! Tulerunt a me deum meum» (Abba Cassianus, Conferences X, 3): Θεολογικές παρατηρήσεις πάνω στο ζήτημα της θρησκειοποίησης της πνευματικής ζωής με αφορμή μια ιστορία από τα κοινόβια της αιγυπτιακής ερήμου, Φιόρα Τιμής για τον Μητροπολίτη Ζακύνθου Χρυσόστομο Β΄ Συνετό, Ζάκυνθος 2009, σσ. 471-481.
• «Η θεολογική θεώρηση των Γενετικών Εξετάσεων (Genetic Tests) ως υπόμνημα κριτικής ανθρωπολογίας στη σύγχρονη κοινωνία», Κήρυγμα και Ευχαριστία, Χαριστήριος Τόμος προς τιμήν του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Ανθίμου, Εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2009, σσ. 397-427.
• «Out of my depths I cried to you Lord (Ps. 129, 2LXX). Models of crying and St. John Chrysostom’s positions on the origins of a human cry as prayer. Ethical analysis», Das Gebet im Neuen Testament. Vierte europäische orthodox-westliche Exegetenkonferenz in Sambata de Sus, 4.--8. August 2007 . Hrsg. v. Hans Klein, Vasile Mihoc u. Karl-Wilhelm Niebuhr unter Mitarb. v. Christos Karakolis, Tübingen 2009.
• Κ. Ι. Κορναράκη - Δ. Γ. Μαγριπλή, «Κοινωνιολογικές και θεολογικές αναγνώσεις του θανάτου στις παραδοσιακές κοινωνίες – Βυζάντιο», Βυζαντινός Δόμος 17/18 (2009/10) 363-376.