Τμήμα Θεολογίας

I. ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ (στὸ Δίκαιο καὶ στὴν Θρησκειολογία)

 

1. L’Église orthodoxe de Grèce en tant qu’autocéphale dans le cadre politique de l’époque néo-hellénique (1821-1989)-Approche “nomocanonique” (Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ὡς Αὐτοκέφαλη στὸ πολιτικὸ πλαίσιο τῆς νεοελληνικῆς ἐποχῆς (1821-1989)-Νομοκανονικὴ προσέγγιση), (Διπλωματικὴ ἐργασία), Παρίσι, ὑποβληθεῖσα στὴν Νομικὴ Σχολὴ Jean Monnet τοῦ Πανεπιστημίου Paris XI καὶ στὴν Σχολὴ Κανονικοῦ Δικαίου τοῦ Καθολικοῦ Ἰνστιτούτου Παρισίων, 1989, 200-lxxii σελ.

2. La question de l’Hénothéisme (Τὸ ζήτημα τοῦ Ἑνοθεϊσμοῦ), (Διπλωματικὴ ἐργασία), Παρίσι, ὑποβληθεῖσα στὴν Σορβόννη τοῦ Πανεπιστημίου Paris IV, 1990, 100-xxxv σελ.

 

II. Διδακτορικη Διατριβη (στὸ Δίκαιο καὶ στὸ Κανονικὸ Δίκαιο)

 

1. Le Patriarcat œcuménique de Constantinople, les Églises autocéphales orthodoxes de Chypre et de Grèce, et la Politeia monastique du Mont Athos dans l’Europe unie—Approche nomocanonique (Τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ΚΠόλεως, οἱ Ὀρθόδοξες Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες Κύπρου καὶ Ἑλλάδος, καὶ ἡ Μοναστικὴ Πολιτεία τοῦ Ἁγίου Ὄρους στὴν Ἑνωμένη Εὐρώπη-Νομοκανονικὴ προσέγγιση), ἐναίσιμη διδακτορικὴ διατριβὴ στὸ Δίκαιο καὶ στὸ Κανονικὸ Δίκαιο, ὑποβληθεῖσα στὴν Νομικὴ Σχολὴ Jean Monnet τοῦ Πανεπιστημίου Paris XI καὶ στὴν Σχολὴ Κανονικοῦ Δικαίου τοῦ Καθολικοῦ Ἰνστιτούτου Παρισίων, 3 τόμ., Παρίσι, 26 Μαρτίου 1994, 974 [κείμενο] καὶ 650 [παραρτήματα] σελ. (Ἐπίσης, ἡ διδακτορικὴ διατριβὴ ἐκδόθηκε, σὲ 3 τόμους καθὼς καὶ σὲ μικροφίλμς, σὲ φωτοτυπικὴ ἀνατύπωση ἀπὸ τὸ Ἐθνικὸ Ἐργαστήριο Ἀναδημοσίευσης Διατριβῶν τῆς Γαλλίας, Λίλλη 1994).

 

III. Διατριβη επι Υφηγεσια (στὸ [Ἐκκλησιαστικὸ] Δίκαιο)

 

1. Comment le Monachisme fut confirmé par les canons de l’Église et les lois de l’Empire romain (3e-7e siècles) [Contribution à l’étude nomocanonique de la réception du Monachisme] (Πῶς κατοχυρώθηκε ὁ Μοναχισμὸς ἀπὸ τοὺς Κανόνες τῆς Ἐκκλη­σίας καὶ τοὺς Νόμους τῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας (3ος-7ος αἰώνας) [Συμβολὴ στὴν νομοκανονικὴ μελέτη ἀποδοχῆς τοῦ Μοναχισμοῦ]), ἐναίσιμη διατριβὴ ἐπὶ Ὑφηγεσίᾳ (Habilitation à diriger les Recherches) στὸ Δημόσιο Ἐκκλησιαστικὸ Δίκαιο, ὑποβληθεῖσα στὴν Νομικὴ Σχολὴ Jean Monnet τοῦ Πανεπιστημίου Paris XI, Παρίσι, 18 Ἰανουαρίου 1997, 260 σελ.

 

IV. Συγγραμματα - Μελετεσ - Μονογραφιεσ - Εγχειριδια

 

1. La question de l’Hénothéisme (Τὸ ζήτημα τοῦ Ἑνοθεϊσμοῦ), [Ἀνάτυπο ἀπὸ ἄρθρο στὸ περιοδικὸ Θεολογία (τ. 62, τεύχ. 3 καὶ 4 (1991), σελ. 502-527 καὶ 820-837· τ. 63, τεῦχ. 1 (1992), σελ. 132-155)], Ἀθήνα, Ἀποστολικὴ Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 1992, 79 σελ. (Ἀνατύπωση).

2α. Cours de Droit Canon. Introduction aux Sources de la Tradition cano­ni­que de l’Église [Aide-mémoire] (Μαθήματα Κανονικοῦ Δικαίου. Εἰσαγωγὴ στὶς Πηγές τῆς Κανονικῆς Παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας [Μνημόνιο]), Παρίσι, ἐκδ. τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Ἁγίου Σεργίου Παρισίων (σειρὰ “Θεολογικὴ Ἐκπαίδευση δι’ Ἀλληλογραφίας”-FTC 1), 11995 καὶ 22000, 256 σελ. (Ἐγχειρίδιο γιὰ τοὺς φοιτητές).

2β. Μαθήματα Κανονικοῦ Δικαίου. 1ο Μέρος-"Οἱ Κανονικὲς Πηγὲς" (Μνημόνιο), γιὰ τοὺς φοιτητὲς τῆς Ἀνωτέρας Ἐκκλησιαστικῆς Σχολῆς Βελλᾶς Ἰωαννίνων, Ἰωάννινα, 1995-96, 243 σελ. (Ἀδημοσίευτο πολυγραφημένο Ἐγχειρίδιο γιὰ τοὺς φοιτητές).

3. Le Patriarcat œcuménique de Constantinople (y compris la Politeia monastique du Mont Athos) dans l’Europe unie (Approche nomocanonique) (Τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο Κωνσταντινουπόλεως (συμπεριλαμβανομένης καὶ τῆς Μοναστικῆς Πολιτείας τοῦ Ἁγίου Ὄρους) στὴν Ἑνωμένη Εὐρώπη (Νομοκανονικὴ προσέγγιση)), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 1), 1998, 941 σελ.

4. L’Église autocéphale de Chypre dans l’Europe unie (Approche nomocanonique) (Ἡ Αυτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Κύπρου στὴν Ἑνωμένη Εὐρώπη (Νομοκανονικὴ προσέγγιση)), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 2), 1998, 337 σελ.

5. L’Église de Grèce dans l’Europe unie (Approche nomocanonique) (Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος στὴν Ἑνωμένη Εὐρώπη (Νομοκανονικὴ προσέγγιση)), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 3), 1998, 1001 σελ.

6. Essai de bibliographie (ad hoc) pour l’étude des questions de l’Autocéphalie, de l’Autonomie et de la Diaspora (Contribution bibliographique à l’étude des questions-Essai préliminaire) (Δοκίμιο Βιβλιογραφίας (ad hoc) γιὰ τὴν μελέτη τῶν ζητημάτων τοῦ Αὐτοκεφάλου, τοῦ Αὐτονόμου καὶ τῆς Διασπορᾶς (Βιβλιογραφικὴ συμβολὴ στὴν μελέτη τῶν ζητημάτων-Προκαταρκτικὴ παρουσίαση), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 7), 2000, 105 σελ.

7. Ἡ Ὀρθοδοξία στὸν 20ὸ αἰῶνα, τ. B’ (Oρθ 51/B), Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ ἡ Οἰκουμενικὴ Κίνηση, Πάτρα, Ἑλληνικὸ Ἀνοικτὸ Πανεπιστήμιο-Σχολὴ Ἀνθρωπι­στικῶν Σπουδῶν, 2001, 159 σελ. (Συνέκδοση). (Ἐγχειρίδιο γιὰ τοὺς φοιτητές).

8. The Autonomous Orthodox Church of Estonia/L’Église autonome orthodoxe d’Estonie (Approche historique et nomocanonique) (Ἡ Αὐτόνομη Ἐκκλησία τῆς Ἐσθονίας (Ἱστορικὴ καὶ Νομοκανονικὴ προσέγγιση)), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέ­κταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 11), 2002, 460 σελ. (Συνέκδοση).

9. La réception nomocanonique du Monachisme (2e-7e siècles). (Comment le mo­nachisme fut confirmé par les canons de l’Église et les lois de l’Empire romain)-Préface J. Gaudemet, [Thèse d’Habilitation à diriger les Recherches-1997] (Ἡ νομοκανονικὴ ἀποδοχὴ τοῦ Μοναχισμοῦ (2ος-7ος αἰώνας). (Πῶς κατοχυρώθηκε ὁ Μοναχισμὸς ἀπὸ τοὺς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοὺς Νόμους τῆς Ῥωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας)-Πρόλογος τοῦ καθηγ. J. Gaudemet, [Διατριβὴ ἐπὶ Ὑφηγεσίᾳ-1997], Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 14), 2004, 494 σελ.

10a. Essais d’Économie canonique. Esquisse d’introduction à la Théologie canonique (Δοκίμια Κανονικῆς Οἰκονομίας. Σχεδίασμα Εἰσαγωγῆς στὴν Κανονικὴ Θεολογία), Παρίσι, ἐκδ. τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς Ἁγίου Σεργίου Παρισίων (σειρὰ “Θεολογικὴ Ἐκπαίδευση δι’ Ἀλληλογραφίας”-FTC 2), 2005, 325 σελ. (Ἐγχειρίδιο γιὰ τοὺς φοιτητές).

10b. Kiriku teoloogia ja kanoonilise teoloogia dialektiline suhe (Teoloogilised ja kanoonilised uurimused) (Ἐκκλησιολογικὴ Θεολογία καὶ Κανονικὴ Θεολογία σὲ διαλεκτικὴ σχέση (Θεολογικὰ καὶ Κανονικὰ Δοκίμια)), Ταλλίνη, ἐκδ. τοῦ Θεολογικοῦ Σεμιναρίου Ἁγίου Πλάτωνος Ταλλίνης, 2007, 164 σελ. (στὰ ἐσθονικά). ( Ἐγχειρίδιο γιὰ τοὺς Προπτυχιακοὺς φοιτητὲς τοῦ Θεολογικοῦ Σεμιναρίου Ἁγίου Πλάτωνος Ταλλίνης, καθὼς καὶ γιὰ τοὺς Προπτυχιακοὺς (L 2 & 3) καὶ Μεταπτυχιακοὺς φοιτητὲς (M 1) τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Tartu, κατὰ περίπτωση). (Ἐγχειρίδιο γιὰ τοὺς φοιτητές).

11. Essais de Droit canonique orthodoxe (Δοκίμια Ὀρθοδόξου Κανονικοῦ Δικαίου), Φλωρεντία, Università degli Studi di Firenze/Facoltà di Scienze Politiche “Cesare Alfieri” (σειρὰ “Seminario di Storia delle istituzioni religiose e relazioni tra Stato e Chiesa-Reprint Series”, ἀρ. 38), 2005, 123 σελ.

12. Κανονικὰ ἄμορφα (Δοκίμια Κανονικῆς Οἰκονομίας), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 19), 2006, 318 σελ.

13. Πολιτεία Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ Θρησκεύματα στὴν Ἑλλάδα, Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 16), 2006, 462 σελ. (Συνέκδοση).

14. State, Orthodox Church and Religions in Greece, Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 17), 2008, 452 σελ. (Συνέκδοση).

15. Õnnetus olla väike kirik väikesel maal. Teoloogiline tõde Eesti Õigeusu Kiriku kohta (Τὸ δυστύχημα τοῦ νὰ εἶσαι σμικρὴ Ἐκκλησία σὲ μία μικρὴ Χώρα. Ἡ θεολογικὴ ἀλήθεια γιὰ τὸ ὀρθόδοξο ἐκκλησιαστικὸ ζήτημα στὴν Ἐσθονία), Ταλλίνη, ἐκδ. τοῦ Θεολογικοῦ Σεμιναρίου Ἁγίου Πλάτωνος Ταλλίνης (σειρὰ ‘’Θεολογία καὶ Ἱστορία, ἀρ. 1), 2007, 240 σελ. (δίγλωσσο: ἐσθονικὰ καὶ ρωσσικά).

 

         Ὑπὸ ἔκδοση/Δημοσίευση προσεχῶς

 

16. Τὸ Corpus Canonum τῆς Ἐκκλησίας (1ος-9ος αἰ.). Τὸ κείμενο τῶν Ἐκκλησιακῶν Κανόνων/Le Corpus Canonum de l’Église (1er-9e siècles). Le texte des Canons ecclésiaux, Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 23), 2012, 1019 σελ. (Δίγλωσσο).

17. Textes législatifs en matière ecclésiastique de droit ecclésiastique européen-Grèce [Recueil de textes juridiques et nomocanoniques traduits en français (2008)] (Νομοθετικὰ κείμενα Ευρωπαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Δικαίου-Ἑλλάδα [Συλλογὴ ἑλληνικῶν νομικῶν καὶ νομοκανονικῶν κειμένων μεταφρασμένων στὴν Γαλλικὴ γλῶσσα (2013)]), 590 σελ.

 

V. Αρθρα

 

1. “Πῆγε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὴν Ἰσπανία;”, Θεσσαλονίκη, 1982 [ἀνάτυπο τοῦ περιοδικοῦ Θεολογία (τ. 60, τεῦχ. 4 (1989), σελ. 754-774), Ἀθήνα 1989], 29 σελ. {Ἕνα τμῆμα τῆς ἐργασίας δημοσιεύθηκε στὰ γαλλικὰ στὸ περιοδικὸ Nikaia, τ. 10 (1993), σελ. 25 καὶ ἑξ}.

2. “Μακεδονομάχοι καὶ Μακεδονικὸς Ἀγώνας στὰ Νάματα (Πιπιλίτσα) Βοΐου Κοζάνης (Συμβολὴ στὴν Ἱστορία τοῦ Δυτικομακεδονικοῦ χώρου)”, [ἀνάτυπο τοῦ περιοδικοῦ Χρονικὰ τῆς "Μακεδονικῆς Φιεκπαιδευτικῆς Ἀδελφότητος” (Μ.Φ.Α.), τ. στ’ (1986), σελ. 217-234], Θεσσαλονίκη, 1985, 24 σελ., καὶ ἐν Γ. Ἐξάρχου, Μπλάτσι, ἡ εὔανδρος πολίχνη τῆς Μακεδονίας (Ἡ σημερινὴ Βλάστη Κοζάνης καὶ τὸ γειτονικὸ χωριὸ Πιπιλίτσα), Θεσσαλονίκη, ἐκδ. Π. Χ. Μπασδάρας AE, 2001, σελ. 253-260.

3. La question de l’Hénothéisme (Τὸ ζήτημα τοῦ Ἑνοθεϊσμοῦ), ἐν Θεολογία, τ. 62, τεύχ. 3 καὶ 4 (1991), σελ. 502-527 καὶ 820-837· τ. 63, τεῦχ. 1 (1992), σελ. 132-155 (βλ. ἐπίσης IV. Συγγράμματα, ἀρ. 1).

4. “New Europe” (Νέα Εὐρώπη), ἐν Harcourt International Herald [Δουβλῖνο], τ. 10 (9/1991), σελ. 23-31. Τὸ ἴδιο, “La Nouvelle Europe” (Ἡ Νέα Εὐρώπη), ἐν Planète “Saint Serge” [Παρίσι], τεῦχ. 8 (1999), σελ. 4-11.

5. “Les différentes modalités canoniques d’exercice de la juridiction du Patriarcat œcuménique de Constantinople” (Οἱ διάφορες κανονικὲς ἰδιότητες ἀσκήσεως τῆς δικαιοδοσίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως), ἐν Istina [Παρίσι], τ. 40, τεῦχ. 4 (1995), σελ. 369-385. Τὸ ἴδιο, ἐν Témoignage et pensée orthodoxies/Ὀρθόδοξος Μαρτυρία καὶ Σκέψις, τ. 11-12 (3-4/1999), σελ. 22-35 (δίγλωσσο), ἐν Le Messager Orthodoxe, τεῦχ. 141 (II/2004), σελ. 42-72, ἐν The Messenger [Λονδῖνο], τεῦχ. 9 (2/2009), σελ. 29-53 (στὰ ἀγγλικὰ), ἐν Archim. Grigorios D. Papathomas, Essais de Droit canonique orthodoxe (Δοκίμια Ὀρθοδόξου Κανονικοῦ Δικαίου), Φλωρεντία, Università degli Studi di Firenze/Facoltà di Scienze Politiche “Cesare Alfieri” (σειρὰ “Seminario di Storia delle istituzioni religiose e relazioni tra Stato e Chiesa-Reprint Series”, ἀρ. 38), 2005, κεφ. IV, σελ. 77-114, καὶ ἐν Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα, Κανονικὰ ἄμορφα (Δοκίμια Κανονικῆς Οἰκονομίας), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 19), 2006, κεφ. V, σελ. 175-229.

6. “Praxis et théorie au sein de la Théologie ecclésiale” (Πράξη καὶ θεωρία στὴν Θεολογία τῆς Ἐκκλησίας), ἐν Nouvelles de Saint-Serge [Παρίσι], τ. 20 (1996), σελ. 22-24.

7. “L’Orthodoxie et l’Europe. Pour une communion européenne des altérités nationales” (Ὀρθοδοξία καὶ Εὐρώπη. Γιὰ μία εὐρωπαϊκὴ κοινωνία τῶν ἐθνικῶν ἑτεροτήτων), ἐν La Pensée orthodoxe [Παρίσι], τ. xviii/6 (1998), σελ. 115-137.

8. “Κανονικὲς προεκτάσεις ἐκ τῆς χρήσεως τῶν ΜΜΕ ἀπὸ τὶς τοπικὲς Ἐκκλησίες (Μία πρώτη δεκαετία ἐλευθέρας ἐκκλησιαστικῆς ραδιοφωνίας, ἀλλὰ καὶ “μὴ κανονικῆς ἐναρμονίσεως”)”, ἐν Κληρονομία, τ. 30, τεύχ. A’-B’ (1998), σελ. 201-218. Τὸ ἴδιο, “Consecintele canonice ale utilizarii Mass-Media de cãtre Bisericile locale”, ἐν Theologia Orthodoxã-Studia Universitatis “Babes-Bolyai” [Cluz-Napoca], τ. LII, ἀρ. 1 (2007), σελ. 155-164 (στὰ ρουμανικά).

9. “Sources et bibliographie (ad hoc) concernant la question de l’Autocéphalie et de l’Autonomie (Contribution bibliographique à l’étude de la question-Essai préliminaire)” (Πηγὲς καὶ βιβλιογραφία (ad hoc) ἀφορῶσα στὸ ζήτημα τοῦ Αὐτοκεφάλου καὶ τοῦ Αὐτονόμου (Βιβλιογραφικὴ συμβολὴ στὴ μελέτη τοῦ ζητήματος-Προκαταρκτικὴ παρουσίαση)), ἐν Θεολογία, τ. 69, τεῦχ. 4 (1998), σελ. 772-797.

10. “L’époque de la Xénocratie à Chypre (1191-1960)-Note historico-canonique” (Ἡ ἐποχὴ τῆς Ξενοκρατίας στὴν Κύπρο (1191-1960)-Ἱστορικο-κανονικὸ σημείωμα), ἐν Ὕδωρ ἐκ Πέτρας, τ. xii-xvi (2000), σελ. 205-209.

11. “Essai de bibliographie (ad hoc) pour l’étude de la question de la Diaspora (Contribution bibliographique à l’étude de la question-Essai préliminaire) (Δοκίμιο Βιβλιογραφίας (ad hoc) γιὰ τὴν μελέτη τοῦ ζητήματος τῆς Διασπορᾶς (Βιβλιογραφικὴ συμβολὴ στὴν μελέτη τοῦ ζητήματος-Προκαταρκτικὴ παρουσίαση)”, ἐν ΒΕΛΛΑ, Ἐπιστημονική Ἐπετηρίδα τῆς Ἀνωτέρας Ἐκκλησια­στικῆς Σχολῆς Βελλᾶς Ἰωαννίνων, τ. 1 (2001), σελ. 175-200.

12. “Pays Membre de l’U. E. : GrÈce (Textes législatifs en matière ecclésiastique de droit ecclésiastique européen)” (Ελλαδα [Νομοθετικὰ κείμενα Εὐρωπαϊκοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Δικαίου]), ἐν European Consortium for Church and State Research/Salvatore Berlingo (ὑπὸ τὴν διεύθυνση τοῦ), Code Européen. Droit et Religions (Εὐρωπαϊκὸς Κώδικας. Δίκαιο καὶ Θρησκεῖες), τ. I, U. E.-Les Pays de la Méditerranée (E. Ἕ.-Οἱ χῶρες τῆς Μεσογείου), Μιλάνο, ἐκδ. Dott. A. Giuffrè Editore, 2001, σελ. 283-367.

13. “L’enfant qui vient et sa naissance, vus par la Tradition canonique de l’Église” (Ἡ σύλληψη καὶ ἡ γέννηση τοῦ παιδιοῦ, θεωρούμενα μέσα ἀπὸ τὴν Κανονικὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας), ἐν BioÉthique orthodoxe (Actes du 3^e Colloque-15 avril 2000 [Ορθοδοξη βιοηθικη (Πεπραγμένα 3^ου Συνεδρίου-15 Ἀπριλίου 2000]), τ. III, Παρίσι, Ὀρθόδοξη Ἑταιρεία Σπουδῶν Βιοηθικῆς/Ἰνστιτοῦτο Ὀρθοδόξου Θεολογίας Ἁγίου Σεργίου, 2001, σελ. 57-102, καὶ ἐν Usk ja Elu, τ. 7 (1/2009), σελ. 19-43 (στὰ ἐσθονικά).

14. “Orthodoxie et mondialisation” Ὀρθοδοξία καὶ Παγκοσμιοποίηση), ἐν Nouvelles de Saint-Serge [Παρίσι], τ. 25 (2001), σελ. 2-5. Τὸ ἴδιο, ἐν Καταθεση Τιμησ στὸν Μητροπολίτη Σισανίου καὶ Σιατίστης κ. Αντωνιο, Σιάτιστα, ἐκδ. Μυγδονία, 2004, σελ. 645-648, καὶ ἐν Tabor [Cluj-Napoca], τ. 2, ἀρ. 6 (9/2008), σελ. 17-19 (στὰ ρουμανικά).

15. “Ἑλλαδικὴ Αὐτοκεφαλία καὶ Εὐρωπαϊκὴ Ὁλοκλήρωση. Μία προϋποθετικὴ σχέση ἐπαναγωγῆς τοῦ Μητροπολιτικοῦ Συστήματος”, ἐν Ἀναλόγιον, τεῦχ. 1 (2001), σελ. 95-102.

16. “La dialectique entre “nation étatique” et “autocéphalie ecclésiale” ” (Ἡ διαλεκτικὴ μεταξὺ ‘’κρατικοῦ ἔθνους’’ καὶ ‘’ἐκκλησιαστικῆς αὐτοκεφαλίας”), ἐν L’Année canonique [Παρίσι], τ. 43 (2001), σελ. 75-92, καὶ ἐν Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα, Essais de Droit canonique orthodoxe (Δοκίμια Ὀρθοδόξου Κανονικοῦ Δικαίου), Φλωρεντία, Università degli Studi di Firenze/Facoltà di Scienze Politiche “Cesare Alfieri” (σειρὰ “Seminario di Storia delle istituzioni religiose e relazioni tra Stato e Chiesa-Reprint Series”, ἀρ. 38), 2005, κεφ. I, σελ. 5-24.

17. “Le péché ou la chute de l’homme et la problématique à notre époque” (Ἡ πτώση τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ προβληματικὴ στὴν ἐποχή μας), ἐν Annals [Ἐπιστημονικὴ Ἐπετηρίδα τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Balamand-Λίβανος], τ. 4-5 (2001/02-2002/03), σελ. 263-279 (στὰ ἀραβικά).

18. “Κεφ. 4: Ὁ ρόλος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου στὴν ἑνότητα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας”, ἐν 2η Θεματικὴ Ἑνότητα: Ἡ Ὀρθοδοξία στὸν 20ὸ καὶ 21ο αἰώνα, τ. 3: Ἡ ἑνότητα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, Ἀθήνα-Πάτρα, Ἑλληνικὸ Ἀνοικτὸ Πανεπιστήμιο/Μεταπτυχιακὸ Πρόγραμμα Σπουδῶν στὴν Ὀρθοδοξία, 2001, σελ. 117-159 (βλ. ἐπίσης IV. Συγγράμματα, ἀρ. 7).

19. “Le secret dans le Christianisme orthodoxe” (Τὸ ἀπόρρητον στὴν Χριστιανικὴ Ὀρθοδοξία), ἐν Revue de Droit canonique [Στρασβοῦργο], τ. 52, τεῦχ. 2 (2002), σελ. 295-315.

20. “Tradition and Habits, Modernity and Heresy. Is every habit a tradition? Is every innovation a heresy?” (Παράδοση καὶ Ἤθη, Νεωτερικότητα καὶ Αἵρεση. Εἶναι κάθε ἔθος παράδοση; Εἶναι κάθε καινοτομία αἵρεση;), ἐν Syndesmos (fifty years of work for Orthodox youth and unity), The Bond of Unity, Ἀθήνα, 2003, [τμῆμα IV, κεφ. 4] σελ. 167-171 ([Excerpt-ἀπόσπασμα]). Τὸ ἴδιο [πλῆρες κείμενο], ἐν Ὕδωρ ἐκ Πέτρας, τ. xvii-xx (2008), σελ. 135-149, καὶ ἐν Στὰ βήματα τοῦ Ἀποστόλου Βαρνάβα. Χαριστήριος Τόμος πρὸς τιμὴν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Νέας Ἰουστινιανῆς καὶ πάσης Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου Β’ γιὰ τὰ τριάντα χρόνια ἀρχιερατικῆς του διακονίας, Λευκωσία, ἐκδ. Νεγκρέσκο, 2008, σελ. 577-592.

21. “Eschatological Nostalgia” (Ἐσχατολογικὴ Νοσταλγία), ἐν Harcourt Inter­national Herald [Δουβλῖνο], τ. 8 (7/1991), σελ. 11-15 (στὰ ἀγγλικά). Τὸ ἴδιο, ἐν Le Messager Orthodoxe [Παρίσι], τεῦχ. 139 (II/2003), σελ. 77-82 (στὰ γαλλικά), καὶ ἐν Ἐφημ. Metropoolia [Ταλλίνη], ἀρ. 30 (θέρος 2006), σελ. 10 (στὰ ρωσσικὰ) καὶ σελ. 11 (στὰ ἐσθονικά).

22. “Face au concept d’“Église nationale”, la réponse canonique orthodoxe : l’Église autocéphale (Les carences ecclésiologiques au sein de l’Église nationale et les “faiblesses” dans la réception de l’Église autocéphale)” (Ἡ ὀρθόδοξη διαχρονικὴ ἀντιπρόταση  στὴν ἔννοια τῆς “Ἐθνικῆς Ἐκκλησίας”: ἡ Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία (Οἱ ἐκκλησιολογικὲς ἔνδειες τῆς Ἐθνικῆς Ἐκκλησίας καὶ οἱ “ἀδυναμίες” ἀπόδοσης τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας)), ἐν L’Année canonique [Παρίσι], τ. 45 (2003), σελ. 149-170, καὶ ἐν Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα, Essais de Droit canonique orthodoxe (Δοκίμια Ὀρθοδόξου Κανονικοῦ Δικαίου), Φλωρεντία, Università degli Studi di Firenze/Facoltà di Scienze Politiche “Cesare Alfieri” (σειρὰ  “Seminario di Storia delle istituzioni religiose e relazioni tra Stato e Chiesa-Reprint Series”, ἀρ. 38), 2005, κεφ. III, σελ. 51-76. Ἐπίσης, ἐν Χαρ. K. Παπασταθη – Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα (ἐπιμ.), Πολιτεία, Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ Θρησκεύματα στὴν Ἑλλάδα, Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 16), 2006, κείμενο 5, σελ. 89-128, καὶ ἐν Charalambos K. Papastathis – Archim. Grigorios D. Papathomas (eds.), The State, the Orthodox Church and Religions in Greece, Thessaloniki-Katerini, Epektasis Publi­cations (series: Nomocanonical Library, n. 17), 2008, text n. 5, p. 111-146. Τὸ ἴδιο, “În fata conceptului de “Bisericã Nationalã”, Rãspunsul canonic ortodox: Bisericã Autocefalã (Carentele ecclesiologice în cadrul Bisericii nationale si “slãbiciunile” în receptarea notiunii de Bisericã autocefalã)”, ἐν Ioan-Vasile Leb (Volum coordonat de), Ortodoxie si Ecumenism, Cluz-Napoca, Editura Renasterea-Universitea “Babes-Bolyai”, Facultatea de Teologie Ortodoxa-Scola Doctorala de Teologie, Centrul de Studii Ecumenice si Interreligioase, 2008, σελ. 282-308.

23. “Église, Nation et Église nationale. Bibliographie sélective” (Ἐκκλησία, Ἔθνος καὶ Ἐθνικὴ Ἐκκλησία. Ἐπιλεκτικὴ Βιβλιογραφία), ἐν L’Année canonique [Παρίσι], τ. 45 (2003), σελ. 329-338, καὶ ἐν Ministerul Culturii si Culterol/Secretariatul de Stat pentru Culte (éd.), Libertatea religioasa în context românesc si european (Simpozion international, Bucuresti, 12-13 septembrie 2005)-ACTA, Βουκουρέστι, Editura Bizantina, 2005, σελ. 66-80.

24. “La réactivation en 1996 de l’autonomie de l’Église d’Estonie proclamée en 1923” (Ἡ ἐπαναγωγὴ τοῦ 1996 τῆς Αὐτονομίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐσθονίας ἀνακηρυχθείσης στὰ 1923), ἐν Istina [Παρίσι], τ. 49, τεῦχ. 1 (2004), σελ. 46-61.

25. “Ἡ ἀντιθετικὴ σχέση κατὰ τόπον Ἐκκλησίας καὶ Ἐκκλησιαστικῆς Διασπορᾶς. (Ἡ ἐκκλησιολογικὴ ἑνότητα ἔναντι τῆς “συν-εδαφικότητας” καὶ τῆς “πολύ-δικαιοδοσίας”)”, ἐν Σύναξη, τεῦχ. 90 (4-6/2004), σελ. 28-44. Τὸ ἴδιο, “La relation oppositionnelle entre Église établie localement et “Diaspora” ecclésiale (L’unité ecclésio­logique face à la co-territorialité et la multi-juridiction)”, ἐν L’Année canonique [Παρί­σι], τ. 46 (2004), σελ. 77-99, ἐν Contacts, τ. 57, τεῦχ. 210 (4-6/2005), σελ. 96-132, ἐν Ast. Argyriou (Textes réunis par), Chemins de la Christologie orthodoxe, Παρίσι, Desclée (σειρὰ “Jésus et Jésus-Christ”, ἀρ. 91), 2005, XX, σελ. 349-379, ἐν Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα, Essais de Droit canonique orthodoxe (Δοκίμια Ὀρθοδόξου Κανονικοῦ Δικαίου), Φλωρεντία, Università degli Studi di Firenze/Facoltà di Scienze Politiche “Cesare Alfieri” (σειρὰ “Seminario di Storia delle istituzioni religiose e relazioni tra Stato e Chiesa-Reprint Series”, ἀρ. 38), 2005, κεφ. II, σελ. 25-50.

26. “Internal Questions of the Orthodox Church Pastoral and Mission” (Ἐσωτερικὰ ζητήματα τῆς Ὀρθοδόξου Ποιμαντικῆς καὶ Ἱεραποστολῆς), ἐν Annals [Ἐπιστημονικὴ Ἐπετηρίδα τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Balamand-Λίβανος], τ. 6 (2004-2005), σελ. 25-50. Τὸ ἴδιο, ἐν ΒΕΛΛΑ, Ἐπιστημο­νικὴ Ἐπετηρίδα τῆς Ἀνωτέρας Ἐκκλησιαστικῆς Σχολῆς Βελλᾶς Ἰωαννίνων, τ. 3 (2005), σελ. 145-167, καὶ ἐν Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα, Κανονικὰ ἄμορφα (Δοκίμια Κανονικῆς Οἰκονομίας), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 19), 2006, κείμενο VII, σελ. 251-281.

27. “L’Évêque, garant de l’unité de l’Église locale” (Ὁ Ἐπίσκοπος ὡς ἐγγυητὴς τῆς ἑνότητος τῆς Τοπικῆς Ἐκκλησίας), ἐν FOI [Λυών], τεῦχ. 4 (1-3/2005), σελ. 28-30.

28. “Νομοκανονικὰ ζητήματα ἀπὸ τὴν δίπολη σχέση Ὀρθοδόξων κατὰ τόπους Ἐκκλησιῶν καὶ Ἑνωμένης Εὐρώπης”, ἐν Nomokanonika, τ. 4, ἀρ. 1 (2005), σελ. 51-63.

29. “Comment et pourquoi l’Église exclut l’agenouillement lorsqu’elle proclame la Résurrection et la vie du Siècle à venir selon la Tradition canonique de l’Église (Présentation sommaire des sources patristiques et canoniques)” (Πῶς καὶ γιατί ἡ Ἐκκλησία ἀποκλείει τὴν γονυκλισία, ὅταν διακηρύσση τὴν Ἀνάσταση καὶ τὴν ζωὴ τοῦ Μέλλοντος αἰῶνος κατὰ τὴν Κανονικὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας (Συνοπτικὴ παρουσίαση τῶν πατερικῶν καὶ κανονικῶν πηγῶν)), ἐν Θυσία αἰνέσεως. Mélanges liturgiques offerts à la mémoire de l’Archevêque Georges Wagner (1930-1993), Παρίσι, ἐκδ. τοῦ Ἰνστιτούτου Ὀρθοδόξου Θεολογίας Ἁγίου Σεργίου (σειρὰ Analecta Sergiana, ἀρ. 2), 2005, σελ. 247-292. Ἕνα τμῆμα τῆς ἐργασίας δημοσιεύθηκε στὰ ρουμανικὰ στὸ περιοδικὸ Renasterea, τ. 18, ἀρ. 11 [211] (2007), σελ. 4 (στὰ ρουμανικά).

30. “Ἀνοικτὸς Ἐκκλησιακὸς Κοινοτισμός: Dispar-Μεικτοὶ Γάμοι καὶ μεταστροφὴ ἐνηλίκων”, ἐν Σύναξη, τεῦχ. 96 (10-12/2005), σελ. 36-47. Τὸ ἴδιο, “Un Communautarisme ecclésial ouvert : mariages dispars-mixtes et conversions d’adultes”, ἐν Le Feu sur la terre. Mélanges offerts au Père Boris Bobrinskoy pour son 80^e anniversaire, Παρίσι, ἐκδ. τοῦ Ἰνστιτούτου Ὀρθοδόξου Θεολογίας Ἁγίου Σεργίου (σειρὰ Analecta Sergiana, ἀρ. 3), 2005, σελ. 183-191, ἐν Folia canonica [Βουδαπέ­στη], τ. 8 (2005), σελ. 151-161 (στὰ ἀγγλικά), ἐν Archim. Grigorios D. Papathomas, Essais de Droit canonique orthodoxe (Δοκίμια Ὀρθοδόξου Κανονικοῦ Δικαίου), Firenze, Università degli Studi di Firen­ze/Facoltà di Scienze Politiche “Cesare Alfieri” (σειρὰ Seminario di Storia delle istituzioni religiose e relazioni tra Stato e Chiesa-Reprint Series, ἀρ. 38), 2005, κεφ. V, σελ. 115-122, ἐν Annals [Ἐπιστημονικὴ Ἐπετηρίδα τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Balamand-Λίβανος], τ. 7 (2005-2006), σελ. 71-89, ἐν Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα, Κανονικὰ ἄμορφα (Δοκίμια Κανονικῆς Οἰκονομίας), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 19), 2006, κεφ. VI, σελ. 231-249, καὶ ἐν Mitropolia Olteniei [Craiova], τ. 5-8 (2009), σελ. 205-218 (στὰ ρουμανικά).

31. “Etre Église majoritaire dans une société multiculturelle” (Ὄντας Ἐκκλησία πλειονότητας σὲ μία κοινωνία πολυπολιτισμικότητας), ἐν Ministerul Culturii si Culterol/Secretariatul de Stat pentru Culte (éd.), Libertatea religioasa în context românesc si european (Simpozion international, Bucuresti, 12-13 septembrie 2005)-ACTA, Βουκουρέστι, Editura Bizantina, 2005, σελ. 50-96 (δίγλωσσο: στὰ γαλλικὰ καὶ στὰ ρουμανικά).

32. “La protection du Patrimoine cultuel au sein de la Tradition canonique de l’Église (1er-9e siècles)” (Ἡ προστασία τῆς λειτουργικῆς κληρονομιᾶς στὴν Κανονικὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας (1oς-9oς αἰ.)), ἐν Br. Basdevant-Gaudemet, Marie Cornu, Jérôme Fromageau (ὑπὸ τὴν διεύθυνση τῶν), Le Patrimoine culturel religieux. Enjeux juridiques et pratiques culturelles, Παρίσι, ἐκδ. L’Harmattan (σειρὰ Droit du Patrimoine culturel et naturel), 2006, σελ. 195-233.

33. “Solidaarsusest ja Õiglusest Baltimaade Shutes”-“Solidarity and Justice in the Baltic Countries” (Ἀλληλεγγύη καὶ Δικαιοσύνη στὶς Βαλτικὲς Χῶρες), ἐν Usk ja Elu, τ. 1 (1/2006), σελ. 43-57 (στὰ ἐσθονικά), καὶ ἐν Inter [Cluj-Napoca], τ. I, τεύχ. 1-2 (2007), σελ. 440-449 (στὰ ἀγγλικά).

34. “Démocratie et Ecclésialité” (Δημοκρατία καὶ Ἐκκλησιαστικότητα), ἐν (Συλλογικὸς Τόμος) Omagiu Profesorului Nicolae V. Dura la 60 de ani, Κωνστάνζτα, Editura Archiepiscopiei Tomisului, 2006, σελ. 1275-1277.

35a. “Tradition écrite et non-écrite (Questions de foi : La Révélation)” (Γραπτὴ καὶ μὴ γραπτὴ Παράδοση (Ζητήματα Πίστεως: Ἡ Ἀποκάλυψη)) [κείμενο σὲ συμ­πτυγμένη μορφή], ἐν Réforme (Hebdomadaire protestant d’actualité-Παρίσι), ἀρ. φύλ. 3158 (12-18 Ἰαν. 2006), σελ. 11.

35b. “Révélation de Dieu et Tradition écrite et non-écrite de l’Église”-“Jumala ilmutus ja Kiriku kirjutatud ja kirjutamata pärimus” (Ἡ Ἀποκάλυψη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ γραπτὴ καὶ μὴ γραπτὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας) [κείμενο στὴν πλήρη του μορφή], ἐν Usk ja Elu [Ταλλίνη], τ. 2 (2/2006), σελ. 45-56 (στὰ ἐσθονικά), καὶ ἐν Annals [Ἐπιστημονικὴ Ἐπετηρίδα τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Balamand-Λίβανος], τ. 8 (2010-2011), σελ. 183-194 (στὰ γαλλικά).

36. “The Presence of Theology in Europe: A European Plan for the future” (Ἡ παρουσία τῆς Θεολογίας στὴν Εὐρώπη: Ἕνα Εὐρωπαϊκὸ σχέδιο γιὰ τὸ μέλλον), ἐν Orthodoxy and the World today (Sixth Congress of the Higher Orthodox Schools of Theology, Sofia, 5-10 October 2004-Proceedings), Σόφια, ἐκδ. St. Kliment Ohridski University Press-“Omophor” Publishing House, 2006, σελ. 228-266 (δίγλωσσο: στὰ ἀγγλικὰ καὶ στὰ βουλγαρικά).

37a. “Au temps de la post-ecclésialité. La naissance de la modernité post-ecclésio­logique : de l’Église une aux nombreuses Églises, de la dispersion de l’Église à l’anéantissement du Corps du Christ” (Στὴν ἐποχὴ τῆς Μετα-εκκλησιακότητας. Ἡ γέννηση τῆς μετα-ἐκκλησιολογικῆς νεωτερικότητας: ἀπὸ τὴν μία Ἐκκλησία στὶς πολυάριθμες Ἐκκλησίες, ἀπὸ τὴν διασπορὰ τῆς Ἐκκλησίας στὸν ἐκμηδενι­σμὸ τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ), ἐν Kanon [Βιέννη], τ. 19 (2006), σελ. 3-21, ἐν Istina [Παρίσι], τ. 51, τεῦχ. 1 (2006), σελ. 64-84, ἐν The Messenger [Λονδῖνο], τεῦχ. 1 (2/2007), σελ. 26-47, ἐν Derecho y Religión [Μαδρίτη], τ. III (2008), σελ. 133-150 (στὰ ἀγγλικά), ἐν Inter [Cluj-Napoca], τ. II, τεύχ. 1-2 (2008), σελ. 40-54 (στὰ ἀγγλικά), ἐν Usk ja Elu, τ. 3 (1/2007), σελ. 31-56 (στὰ ἐσθονικά), καὶ ἐν Μέτρον-Mira [Lviv], τεύχ. 5-6 (2009), σελ. 63-88 (στὰ οὐκρανικά), καὶ ἐν Stefanus (Charalampidis), Tallinna ja kogu Eesti Metropoliit, Pilguheit õigeusku [Πρῶτες ματιὲς στὴν Ὀρθοδοξία], Ταλλίνη, ἐκδ. τοῦ Θεολογικοῦ Σεμιναρίου Ἁγίου Πλάτωνος Ταλλί­νης (σειρὰ ‘’Θεολογία καὶ Ἱστορία‘’, ἀρ. 3), 2011, σελ. 87-112 (στὰ ἐσθονικά).

37b. “La non-présence des Églises dans l’espace public. Les causes et le débat” (Ἡ μὴ-παρουσία τῶν Ἐκκλησιῶν στὸν δημόσιο βίο. Τὰ αἴτια καὶ ὁ σχετικὸς προβληματισμός), ἐν Irénikon [Chevetogne-Βέλγιο], τ. 79, τεῦχ. 4 (2006), σελ. 491-522, καὶ ἐν Overdruk uit Collationes [Βέλγιο] τ. 37 (2007), σελ. 407-428 (στὰ φλα­μανδικά).

38. “Les rapports entre l’Église et l’État au sein des Églises orthodoxes établies localement. Un essai d’interprétation de ce problème christologique par la vision chalcédonienne du “sans mélange et sans séparation” ” (Οἱ σχέσεις Ἐκκλησίας καὶ Πολιτείας στὶς Ὀρθόδοξες κατὰ τόπους Ἐκκλησίες. Μία ἀπόπειρα ἑρμη­νείας αὐτοῦ τοῦ χριστολογικοῦ προβλήματος μέσα ἀπὸ τὸ χαλκηδόνιο ὅραμα τοῦ “ἀσυγχύτως καὶ ἀδιαιρέτως”), ἐν Revue de Droit canonique [Στρασβοῦργο], τ. 54, τεῦχ. 2 (2004), 22 σελ., καὶ ἐν Studia Politica-Romanian Political Science Review [Βουκουρέστι], τ. X, τεῦχ. 1 (2010), σελ. 153-165.

39. “Les sanctions dans la Tradition canonique de l’Église orthodoxe (Le Corpus canonum de l’Église, 1^er-9^e siècles)” (Τὰ ἐπιτίμια στὴν Κανονικὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας (Corpus canonum τῆς Ἐκκλησίας, 1oς-9oς αἰ.)), ἐν Revue de Droit canonique [Στρασβοῦργο], τ. 56, τεύχ. 1-2 (2009), σελ. 281-322.

40. “Les prescriptions alimentaires au sein de la Tradition canonique de l’Église orthodoxe” (Οἱ διατάξεις περὶ νηστείας στὴν Κανονικὴ Παράδοση τῆς Ἐκκλη­σίας), ἐν Revue de Droit canonique [Στρασβοῦργο], τ. 56, τεῦχ. 2 (2006), 14 σελ.

41. “De l’altérité et de la communion ecclésiales conciliaires à [deux divergences symétriques] : l’Église nationale et l’absorption ecclésiale (Le cas de l’absorption ecclésiale aux Pays Baltes, en Estonie et en Lettonie, au nom de l’“uniformité” de l’Église nationale)” (Ἀπὸ τὴν συνοδικὴ ἐκκλησιακὴ ἑτερότητα καὶ κοινωνία σὲ δύο συμμετρικὲς ἀποκλίσεις: τὴν Ἐθνικὴ Ἐκκλησία καὶ τὴν ἀπορρόφηση Ἐκ­κλησίας (Ἡ περίπτωση τῆς ἐκκλησιακῆς ἀπορρόφησης στὶς Βαλτικὲς χῶρες, στὴν Ἐσθονία καὶ τὴν Λεττονία, στὸ ὄνομα τῆς “ὁμοιομορφίας” τῆς Ἐθνικῆς Ἐκκλησίας)), ἐν L’Année canonique [Παρίσι], τ. 48 (2006), σελ. 125-133, ἐν Ἐπίσκεψις, τ. 38, τεῦχ. 680 (11/2007), σελ. 5-21 καὶ 4-19 (δίγλωσσο), ἐν Σύναξη, τεῦχ. 104 (4/2007), σελ. 25-36, ἐν The Messenger [Λονδῖνο], τεῦχ. 5 (2/2008), σελ. 30-47 καὶ ἐν Koinonia [Λονδῖνο], τεῦχ. 55 (2009), σελ. 42-58 (στὰ ἀγγλικά), ἐν Usk ja Elu, τ. 5 (1/2008), σελ. 23-43 (στὰ ἐσθονικά), ἐν Inter [Cluj-Napoca], τ. II, τεύχ. 1-2 (2008), σελ. 484-495, καὶ ἐν www.orthodoxie.com (20 Ὀκτ. 2007).

42. “Le droit d’appel (ekkliton) au sein de l’Église orthodoxe” (Τὸ δικαίωμα τοῦ ἐκκλήτου στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία), ἐν L’Année canonique [Παρίσι], τ. 48 (2006), σελ. 219-233.

43. “Homoseksuaalsus, Loomuvastane Loomus? (Endo-hüpostaatilise nartsissismi [Rm 1, 23] ja loodu-sisese suundumuse [Rm 1, 25] vaheline eksistentsiaalne kesktõukeline seisund)” (Ὁμοφυλοφιλία, μία φύση φυσική; (Μία φυγόκεντρη ὑπαρκτικὴ κατάσταση μεταξὺ ἐνδο-υποστατικοῦ ναρκισσισμοῦ [Ρωμ. 1, 23] καὶ ἐνδο-κτισιακοῦ προσανατολισμοῦ [Ρωμ. 1, 25]))”, ἐν Usk ja Elu, τ. 4 (2/2007), σελ. 57-74 (στὰ ἐσθονικά).

44. “Théologie ecclésiale : Enjeux et problématique à notre époque européenne et mondialisée” (Ἐκκλησιακὴ Θεολογία: Ζητήματα καὶ προβληματικὴ στὴν ὥρα τῆς Παγκοσμιοποίησης), ἐν M. Deneken-Fr. Messner (ἐπιμ.), La théologie à l’Université. Statut, programmes et évolutions, Γενεύη, ἐκδ. Labor et Fides (σειρὰ Religions et modernités, ἀρ. 5), 2009, κείμενο 5, σελ. 73-89.

45. Λῆμμα “Henotheismus”, ἐν Μεγάλη Ρωσσικὴ Ἐγκυκλοπαίδεια, τ. 8, Μόσχα, 2007, 6 σελ. (στὰ ρωσσικά).

46. “Histoire de l’Église de Grèce au XXe siècle” (Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος στὸν 20ὸ αἰ.), ἐν Chr. Chaillot (ἐπιμ.), L’Église orthodoxe en Europe orientale au XXe siècle, Παρίσι, ἐκδ. Le Cerf (σειρὰ Histoire religieuse de l’Europe contemporaine, ἀρ. 5), 2009, σελ. 51-76, ἐν Chr. Chaillot (ἐπιμ.), The Orthodox Church in Eastern Europe in the Twentieth Century, Βέρνη, ἐκδ. Peter Lang, 2011, σελ. 39-68, καὶ ἐν Кристин Шайо (Под редакцией), Православная Церковь в Восточной Европе 20-й век, Κίεβο, Дух и лiтера, 2010, σελ. 53-79 (στὰ ρωσσικά).

47. “Ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Αὐτοκρατορίας καὶ τοῦ Ἔθνους στὴν Ἐκκλησία τῶν ἀνοιχτῶν πολυπολιτισμικῶν κοινωνιῶν”, ἐν Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δ. Παπαθωμα, Κανονικὰ ἄμορφα (Δοκίμια Κανονικῆς Οἰκονομίας), Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 19), 2006, κείμενο I, σελ. 15-65 (προδημοσίευση).

48. “Λόγος εἰς τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες”, ἐν Ἐπίσκεψις, τ. 40, τεῦχ. 696 (31-1-2009), σελ. 19-25 καὶ 16-22 (δίγλωσσο), καὶ ἐν Ἐκκλησία, τ. 86, τεῦχ. 2 (2/2009), σελ. 134-138.

49. “La place et le rôle des principes du système canonique de l’Autocéphalie ecclé­siale au sein de l’Église orthodoxe (Ἡ θέση καὶ ὁ ρόλος τῶν ἀρχῶν τοῦ κανονικοῦ συστήματος τοῦ Ἐκκλησιακοῦ Αὐτοκεφάλου στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας)”, ἐν Const. Rus (ἐπιμ.), The Place of the Canonical Principles in the Organisation and Working of Autocephalous Orthodox Churches, Arad, ἐκδ. “Aurel Vlaicu” University of Arad-Faculty of Orthodox Theology, 2008, σελ. 54-90.

50. “Συλλείτουργο καὶ Συμφιλίωση Προκαθημένων δύο Ἐκκλησιῶν, τῆς Ρωσσίας καὶ τῆς Ἐσθονίας. Ἡ Μυστηριακὴ κοινωνία σὲ ἕναν χρονίζοντα ἐκκλησιακό διχασμὸ στὴν Ἐσθονία (A-B)”, ἐν Metropoolia, τεῦχ. 46 (4/2009), σελ. 14-16, καὶ τεῦχ. 47 (6/2009), σελ. 6-8 (στὰ ἐσθονικά).

51. “Ἡ ἀποδοχὴ “Ἐκκλησιακῆς Διασπορᾶς” συνεπάγεται ἀναίρεση τῆς Ἐκκλησίας (κανόνας 28/Δ’). (Μία ἄλλη ἐκδοχὴ ἐπιλύσεως αὐτοῦ τοῦ ἐκκλησιο-κανονικοῦ ζητήματος)”, ἐν Θεολογία τ. 80, τεῦχ. 2 (4-6/2009), σελ. 121-142.

52. “Ἐκκλησία ἐν Διαλόγῳ”, ἐν Ἐπίσκεψις, τ. 40, τεῦχ. 707 (31-12-2009), σελ. 26-29 καὶ 2*-2* (δίγλωσσο), καὶ ἐν Usk ja Elu [Ταλλίνη], τ. 9 (2011), σελ. 65-68 (στὰ ἐσθονικά).

53. “Culturalisme ecclésiastique : l’aliénation de la Culture et l’anéantissement de l’Église (La dérive culturaliste dans le domaine ecclésiastique : Le monisme de l’Église nationale)” (“Ἐκκλησιαστικὸς Κουλτουραλισμός: ἡ ἀλλοτρίωση τῆς Κουλτούρας καὶ ἡ ἀναίρεση τῆς Ἐκκλησίας (Ἡ κουλτουραλιστικὴ διολίσθηση σὲ ἐκκλησιαστικὸ ἐπίπεδο: ὁ μονισμὸς τῆς Ἐθνικῆς Ἐκκλησίας)”), ἐν L’Année canonique, τ. 51 (2009), σελ. 61-67, ἐν Ἐπίσκεψις, τ. 41, τεῦχ. 711 (31-3-2010), σελ. 23-29 καὶ 2*-2* (δίγλωσσο: ἑλληνικὰ καὶ γαλλικά), καὶ ἐν Usk ja Elu [Ταλλίνη], τ. 9 (2011), σελ. 47-54 (στὰ ἐσθονικά).

54. “Du culturalisme ecclésiologique du 2e millénaire, vers une autre aberration ecclésio-canonique : l’universalisme ecclésiastique” (“Ἀπὸ τὸν Ἐκκλησιολογικὸ Κουλτουραλισμὸ τῆς 2^ης χιλιετίας, πρὸς μία ἄλλη ἐκκλησιο-κανονικὴ ἀπόκλιση: ὁ Ἐκκλησιαστικὸς Παγκοσμισμός”), ἐν Kanon, τ. 21 (2010), σελ. 236-256, καὶ ἐν Istina, τ. 55, n° 2 (2010), σελ. 153-174 (στὰ γαλλικά).

55. “Monasticism and Evangelisation”, ἐν Acts of EMO [The Encounters of Monks from East and West]-Malta 2008 (Edited by Ed. G. Farrugia καὶ Mar. G. Congiu), On the Wavelength of St Paul Mobility and Stability, Ρώμη, ἐκδ. Pontificio Istituto Orientale-Roma καὶ Cittadella Ecumenica Taddeine-Riano, 2010, σελ. 23-33.

56. “La formation du clergé au sein de l’Église orthodoxe” (“Ἡ ἐκπαίδευση τοῦ κλήρου στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία”), ἐν Fr. Messner καὶ A.-L. Zwilling (ἐπιμ.), Formation des cadres religieux en France. Une affaire d’État ?, Στρασβοῦργο, ἐκδ. Labor et Fides/cnrs (σειρὰ Religions et Modernités, ἀρ. 6), 2010, σελ. 49-61.

57. “Μία πρόταση γιὰ τὴν Ἐκκλησία μέσα ἀπὸ τὴν θεολογικὴ μαρτυρία τοῦ Ὁσίου Ἱερωνύμου”, ἐν Αντιπροσωπεια της Εκκλησιασ της Ελλαδοσ στην Ευρωπαικη Ενωση, Διαπολιτισμικότητα καὶ Θρησκεία στὴν Εὐρώπη μετὰ τὴν ἐπικύρωση τῆς Συνθήκης τῆς Λισσαβώνας (Συλλογικὸς Τόμος), Ἀθήνα, ἐκδ. Ἴνδικτος, 2011, σελ. 239-257.

58. “Αἰωνισμὸς”-“Éonisme”, ἐν Ἐπίσκεψις, τ. 41, τεῦχ. 712 (30-04-2010), σελ. 29-32 καὶ 2*-2* (δίγλωσσο: ἑλληνικὰ καὶ γαλλικά), καὶ (ὡς λῆμμα) ἐν Μεγάλη Ὀρθόδοξη Χριστιανικὴ Ἐγκυκλοπαίδεια, τ. 2, Ἀθήνα, Στρατηγικὲς Ἐκδόσεις, 2011, σελ. 22 [στ. α, β, γ, δ]-23 [στ. α].

 

         Ὑπὸ ἔκδοση/ Δημοσίευση προσεχῶς

 

59. “Les quatre niveaux à désinence commune de la Polyarchie anti-ecclésiologique (Les quatre déviations anti-canoniques à désinence commune de la co-territorialité, qui impliquent l’anéantissement de l’Église)”, Conférence donnée (19-11-2010) à la réunion annuelle du Dialogue académique international mixte catholique-orthodoxe à Magdeburg (Allemagne), au Centre Roncalli House, et publié dans www.orthodoxa.org/FR/orthodoxie/droit/19-11-2010.

60. “Ὁ ὁρισμὸς τῆς Ἐκκλησιαστικῆς πολυαρχίας: “Δύο Ἐπισκοπές, δύο Μητροπόλεις, δύο κατὰ τόπον Ἐκκλησίες στὸ ἴδιο γεωεκκλησιακὸ ἔδαφος (Κανόνες 8/A’-12/Δ’-39/Πενθέκτης)”, (εἰσήγηση γιὰ Συνέδριο στὴν Μόσχα, Δεκ. 2007: ὑπὸ ὁλοκλήρωση), 15 σελ.

61. “Ἀπὸ τὴν ἐκκλησιαστικότητα τῆς ὁμοφωνίας (Ἀποστολικοὶ κανόνες καὶ κ. 15/ Ἀντιοχείας) στὴν οἰκονομία τῆς δημοκρατικῆς πλειονοψηφίας (κ. 6/A’ καὶ 19/ Ἀντιοχείας) καὶ στὴν ἔκπτωση τῆς ἐθνο-εκκλησιαστικῆς πολυαρχίας (ἐποχὴ τῆς μετα-εκκλησιακότητας καὶ τοῦ μετα-δομικοῦ παγκοσμισμοῦ)”, (ἄρθρο ὑπὸ ὁλοκλήρωση), 17 σελ.

         Συνοψίζοντας, τὰ παραπάνω ἄρθρα κυκλοφοροῦν κατὰ περίπτωση σὲ δώδεκα (12) διαφορετικὲς γλῶσσες, ἤτοι στὰ ἑλληνικά, γαλλικά, ἀγγλικά, ἀραβικά, βουλγαρικά, ρουμανικά, ἐσθονικά, ρωσσικά, φιλλανδικά, πολωνικά, οὐκρανικὰ καὶ φλαμανδικά.

 

VI. ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ

 

1. “Nikolaos Chr. Maggioros, Constantin le Grand et la querelle donatiste. Con­tribution à l’étude des relations entre l’Église et l’État à l’époque de Constantin, Thessalonique, éd. Byzantion, 2001, 196 p. (en grec), (Ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος καὶ ἡ Δοαντιστικὴ ἔριδα. Συμβολὴ στὴν μελέτη τῶν σχέσεων Ἐκκλησίας καὶ Πολιτείας στὴν ἐποχὴ τοῦ Μ. Κωνσταντίνου, Θεσσαλονίκη, ἐκδ. Βυζάντιον, 2001, 196 σελ.)”, ἐν Istina [Παρίσι], τ. 47, τεῦχ. 1 (2002), σελ. 85-86.

2. “Nikolaos Ath. Daldas, Le Patriarche œcuménique de Constantinople et le statut canonique de la “diaspora” orthodoxe de langue hellénique-Le cas de la France, Thessalonique-Katérini, éd. Épektasis (coll. Bibliothèque Nomocanonique, n° 6), 2001, 605 p., (Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως καὶ τὸ κανονικὸ καθεστὼς τῆς ἑλληνοφώνου ὀρθοδόξου ‘’διασπορᾶς’’-Ἡ περίπτωση τῆς Γαλλίας, Θεσσαλονίκη-Κατερίνη, ἐκδ. Ἐπέκταση (σειρὰ “Νομοκανονικὴ Βιβλιοθήκη”, ἀρ. 6), 2001, 605 σελ.)”, ἐν Istina [Παρίσι], τ. 47, τεῦχ. 1 (2002), σελ. 98-99.

3. “Jean-Louis Palierne, Mais où donc se cache l’Église orthodoxe ? La trop longue errance des Français (Ποῦ κρύβεται ἐπὶ τέλους ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία; Ἡ μακροδαπὴς περιπέτεια τῶν Γάλλων), Παρίσι, ἐκδ. L’Âge d’Homme, 2002, 136 σελ.”, ἐν Σύναξη, τεῦχ. 92 (10-12/2004), σελ. 107-109.

4. “Cinquantenaire de la Revue Istina (1954-2004). Une documentation théologique et œcuménique exceptionnelle” (Ἰωβηλαῖο τοῦ Περιοδικοῦ Istina (1954-2004). Μία ἐξαιρετικὴ θεολογικὴ καὶ οἰκουμενικὴ κειμενοστοιχία), ἐν Œcuménisme-Informations [Παρίσι], τεῦχ. 377 (7-8-9/2007), σελ. 9-19, καὶ ἐν Istina, τ. 55, τεῦχ. 3 (2010), σελ. 289-299.

5. “Aram Mardirossian, La Collection canonique d’Antioche. Droit et hérésie à travers le premier recueil de législation ecclésiastique (IVe siècle), (Ἡ Κανονικὴ Συλλογὴ τῆς Ἀντιοχείας. Δίκαιο καὶ αἵρεση διὰ τῆς πρώτης συλλογῆς ἐκκλησιαστικῆς νομοθεσίας-4^ος αἰώνας), Παρίσι, ἐκδ. Collège de France-CNRS, Centre de Recherche d’Histoire et Civilisation de Byzance (Σειρὰ Monographies, ἀρ. 34)-achcbyz, 2010, 394 σελ.”, ἐν Contacts [Παρίσι], τ. 64, τεῦχ. 237 (1-3/2012), σελ. 101-105.

 

VII. Μεταφρασεις

 

1. “St Jean Chrysostome, Discours sur le prophète Élie et sur Jézabel (CPG 4971, BHG 577b)” (Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, Ὁμιλία στὸν Προφήτη Ἠλία καὶ τὴν Ἰεζάβελ), ἔκδοση τοῦ κειμένου ἀπὸ τὸ ἑλληνικὸ χειρόγραφο (editio princeps), γαλλικὴ μετάφραση καὶ κριτικὰ σχόλια στὸ κείμενο, στὸν συλλογικὸ τόμο: Le Saint Prophète Élie, d’après les Pères de l’Église, Bellefontaine (σειρὰ “Ἀνατολικὴ Πνευματικότητα”, ἀρ. 53), 1992, σελ. 113-122.

2. Ἰωάννου Ζηζιουλα, “Ὁ συνοδικὸς θεσμός: Ἱστορικά, ἐκκλησιολογικὰ καὶ κανονικὰ προβλήματα”, ἐν Τιμητικὸν Ἀφιέρωμα εἰς τὸν Μητροπολίτην Κίτρους Βαρνάβαν, Ἀθήνα, 1980, σελ. 161-190: Métropolite Jean (Zizioulas) de Pergame, “L’Institution synodale : Problèmes historiques, ecclésiologiques et canoniques”, ἐν Istina, τ. 47, τεῦχ. 1 (2002), σελ. 14-44.

3.  Ἀλεξάνδρου Schmemann, “Ἡ σημασία τῆς παραδόσεως γιὰ τὴν ἀνανέωση τῆς χριστιανικῆς ζωῆς καὶ πίστεως στὴν Ἀμερική”, ἐν Σύναξη, τεῦχ. 1 (1982), σελ. 24-28: Père Alexandre Schmemann, “L’importance de la Tradition pour le renouveau de la vie et de la foi chrétiennes en Amérique”, ἐν Contacts, τ. 44, τεῦχ. 200 (2002), σελ. 386-393.

4. Π. Παύλου ΚΟΥΜΑΡΙΑΝΟΥ, “Ὀρθοδοξία καὶ Ἑλληνισμὸς στὴν Διασπορά. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στὸν Καναδά”, ἐν Παρεμβολή, τ. 10, τεῦχ. 48 (1-3/1999), σελ. 12-13: Père Paul Koumarianos, “Orthodoxie et Communautés hellènes au sein de la diaspora. Le cas du Canada”, ἐν Le Messager Orthodoxe, τεῦχ. 140 (I/2004), σελ. 66-70.

5. Σωτ. Γουνελα, “Ἐθνικισμὸς καὶ Ὀρθόδοξη Πίστη. Ἡ ἀναζήτηση τῆς παγκόσμιας συνείδησης πέραν τῶν διλημμάτων τοῦ τύπου ‘’Χριστιανὸς ἢ Ἕλληνας’’ ”, ἐν Καθημερινή, τῆς 16-4-2000, σελ. A2-49: Sot. Gounelas, “Nationalisme et Foi orthodoxe. La quête de la “conscience universelle” au-delà des dilemmes du type “Chrétien ou Hellène ?”, ἐν Le Messager Orthodoxe, τεῦχ. 145 (II/2007), σελ. 72-75.

 

VIII. Συνεντευξεις (Interviews)

 

1. “Ἡ Ὀρθοδοξία στὴν Γαλλία” (Συλλογικὴ συνέντευξη ληφθεῖσα ἀπὸ τὸ περιοδικὸ Σύναξη), ἐν Σύναξη, τεῦχ. 44 (10-12/1992), σελ. 63-75.

2. “Biserica Nationala, Biserica Mama si Biserica locala [Interview]” (συνέντευξη ληφθεῖσα ἀπὸ τὸν ἀρχισυντάκτη τοῦ περιοδικοῦ Florin-Catalin Ghit), ἐν Tabor [Cluj-Napoca], τ. 1, τεῦχ. 11 (2/2008), σελ. 85-91 (στὰ ρουμανικά).

3. “Problèmes actuels au sein de l’Église orthodoxe contemporaine-Le Monde orthodoxe aujourd’hui [Σύγχρονα ὑφιστάμενα προβλήματα στοὺς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας]” (Συνέντευξη ληφθεῖσα ἀπὸ τὶς φοιτήτριες τῆς Θεολο­γικῆς Σχολῆς τοῦ Balamand τοῦ Λιβάνου καὶ ἀνταποκρίτριες τοῦ περιοδικοῦ Lousay Saybaa καὶ Maria Kabara), ἐν Alnour [Revue du Mouvement de la Jeunesse Orthodoxe], τεῦχ. 1 (2009), σελ. 33-40 (στὰ ἀραβικά).

         Τέλος, ἐκλαϊκευμένα ἄρθρα ἱστορικοῦ καὶ θεολογικοῦ περιεχομένου δημοσιευμένα σὲ περιοδικὰ Ἱ. Μητροπόλεων, ἐπαρχιακὰ καὶ τοπικῆς ἱστορικῆς ἔρευνας στὴν Ἑλλάδα, καθὼς καὶ στὸ Διαδίκτυο (Internet), κυρίως στὴν Γαλλία καὶ τὴν Ἐσθονία. Πρόκειται γιὰ (20) ἄρθρα συνολικά.